Lata 2020 i 2021 to czas wielkiego boomu na rynku instalacji fotowoltaicznych w Polsce. Na montaż paneli decydowali się przede wszystkim właściciele gospodarstw domowych, ale w ich ślady poszli również przedsiębiorcy czy rolnicy. Dzisiaj to ogromny sektor, który odpowiada za produkcję około 1,5 proc. całej energii elektrycznej w naszym kraju. W tym artykule sprawdzamy, czy fotowoltaika w Polsce jest opłacalna – biorąc pod uwagę warunki atmosferyczne, ceny prądu oraz obowiązujące przepisy prawne.
Fotowoltaika a warunki atmosferyczne – jakie jest nasłonecznienie w Polsce?
Istotnym aspektem wpływający na skuteczność instalacji fotowoltaicznych jest nasłonecznienie. Tutaj pojawia się obawa wielu osób, że panujący w Polsce mikroklimat nie sprzyja pozyskiwaniu energii z promieniowania słonecznego. Nie jest to do końca prawdą.
Liczba godzin słonecznych w naszym kraju waha się w przedziale od 1100 do 1500 godzin – w zależności od obszaru kraju. Są to wartości duże niższe niż chociażby w krajach południowej Europy (Hiszpania, Włoch), ale dalej uznawane są za optymalne do montażu instalacji fotowoltaicznych.
Oczywiście poziom nasłonecznienia różni się w zależności od okresu roku. Najlepsze warunki notowane są od kwietnia do września. Nie oznacza to jednak, że w okresie jesienno-zimowym instalacja fotowoltaiczna nie pracuje. Obecnie wykorzystywane rozwiązania techniczne pozwalają pozyskiwać energię ze słońca nawet w pochmurne dni – co przyspiesza rozwój fotowoltaiki w Polsce.
Warto przeczytać: czy fotowoltaika się opłaca?
Jaki jest średni koszt instalacji fotowoltaiki w 2022 roku?
Mimo że historia energetyki słonecznej ma już ponad 70 lat to przystępna cenowo technologia pojawiła się na rynku dopiero na początku XXI wieku. Od tego momentu, ceny paneli słonecznych regularnie spadają, a sama fotowoltaika staje się coraz bardziej dostępna. Wystarczy porównać ze sobą całkowity koszt montażu instalacji w 2010 a 2020 roku. Obecnie jest on aż czterokrotnie niższy.
Wpływ na spadające ceny instalacji fotowoltaicznych ma przede wszystkim większa dostępność paneli PV – obecnie produkowane są w sposób seryjny na dużą skalę. Nie bez znaczenia jest również rosnąca wydajność pojedynczych modułów. Dzisiaj do zaspokojenia potrzeba przeciętnego gospodarstwa domowego, potrzebna ich znacznie mniej niż wcześniej.
Obecnie średnia cena zakupu oraz montażu instalacji fotowoltaicznej waha się w przedziale od 4 do 6 tys. złotych za 1 kWp. Oznacza, że chcąc założyć fotowoltaikę w przeciętnej wielkości domu rodzinnym, trzeba liczyć się z wydatkiem na poziomie 16-24 tys. złotych.
Fotowoltaika w Polsce 2022 – jakie są obowiązujące przepisy?
Rok 2022 to okres dużych zmian w regulacjach prawnych dotyczących rynku fotowoltaiki w Polsce. Według nowelizacji ustawy odnawialnych źródłach energii (OZE) nowi prosumenci nie będą już rozliczać się w systemie upustów. Do tej pory osoby wytwarzające prąd z wykorzystaniem OZE miały możliwość odzyskania części nadwyżki z wyprodukowanej ilości prądu.
Przeczytaj również: instalacja fotowoltaiczna – komu opłaca się najbardziej?
W myśl nowych przepisów, obowiązującym systemem rozliczeniowym będzie tzw, net billing. Polega on na tym, że prosumenci sprzedają nadwyżki wyprodukowanej energii do sieci przesyłowej po określonej stawce. W przypadku występowania większego zapotrzebowania na energię niż są w stanie wytworzyć moduły fotowoltaiczne – na przykład w miesiącach zimowych – za pobrany prąd z sieci gaz zapłacą identyczną stawkę, jak zwykli odbiorcy. Różnić będzie się jedynie wysokość opłat dystrybucyjnych. Prosumenci otrzymają na nie 15 proc. rabat.
Jakie są dotacje na fotowoltaikę?
Za montażem fotowoltaiki w Polsce przemawiają również programy wsparcia, których celem jest motywowanie, głównie właścicieli gospodarstw domowych. Na wsparcie mogą liczyć również przedsiębiorcy oraz rolnicy. Wszystkie grupy mogą skorzystać zarówno z ogólnopolskich, jak i lokalnych programów. Najczęściej stosowane jest jedno z dwóch rozwiązań:
- Bezzwrotna dotację – takie rozwiązanie stosowane jest między innymi w programach Mój prąd, Czyste powietrze czy Agroenergia. Wartość dotacji jest stała lub określona na podstawie mocy instalacji fotowoltaicznej.
- Pożyczki udzielane na preferencyjnych warunkach – takie rozwiązanie jest często stosowane w regionalnych programach wsparcia. Koszty takich pożyczek są zazwyczaj znacznie niższe, niż wyniosłoby oprocentowanie kredytu w banku. Dodatkowo część prosumentów ma możliwość umorzenia części pożyczki.
Jak pokazują dane, wszelkiego rodzaju dotacje i pożyczki przyniosły oczekiwany skutek. Moc fotowoltaiki w Polsce pod koniec 2018 roku nie przekraczała 0,5 GW, podczas gdy rok 2021 zakończono z wynikiem powyżej 7 GW.
Fotowoltaika w Polsce – plusy i minusy
Instalacje fotowoltaiczne, podobnie jak inne rozwiązania mają swoje wady i zalety. Oto krótkie ich zestawienie.
Jakie są zalety założenia fotowoltaiki w Polsce?
- Ograniczenie wysokich rachunków za prąd.
- Relatywnie niskie koszty zakupu i montażu modułów fotowoltaicznych.
- Krótki czas zwrotu z inwestycji – około 8-10 lat.
- Duża dostępność instalacji fotowoltaicznych.
- Liczne dotacje, kredyty i inne formy wsparcia.
Jakie są minusy założenia fotowoltaiki w Polsce?
- Mniej korzystny klimat niż w krajach z większym nasłonecznieniem.
-
Od kwietnia 2022 roku mniej korzystne przepisy prawne.
